Dünya nüfusunun büyük bir çoğunluğu yaşamını şehirlerde sürdürmekte. Kırsal yaşama olan ilgi de günden güne azalmakta. 

1950’lerde dünya nüfusunun %30’u kentsel yaşamı tercih ederken, 2014 yılında bu oran %54’e kadar yükseldi. Birleşmiş Milletler Araştırmasına göre ise 2050 yılına gelindiğinde kentsel yaşam oranının %70’lere yaklaşacağı tahmin ediliyor.  Aynı zamanda, 2020 yılından itibaren de 40'tan fazla şehrin akıllı şehir olarak adlandırılacağı düşünülüyor. 

Kentsel yaşamı daha yaşanabilir kılmak ve artan bu nüfus yoğunluğunun meydana getirdiği sorunları önlemek adına da, şehirlerde artık teknolojiler daha fazla yaygınlaşıyor. Akıllı şehir adı verilen ve yeni nesil teknolojilerle donatılmış şehirler yaratılarak bu zorlukların bazılarının üstesinden gelebilmek ve şehirleri daha iyi yerler haline getirmek için çalışmalar devam ediyor.

Akıllı Şehir Nedir?

Akıllı şehirler, verimliliği artırmak ve yaşayanların hizmet ve yaşam kalitesini iyileştirmek için teknolojiden yararlanan şehirlerdir. Akıllı şehir girişimleri enerji dağıtımı, ulaşım, aydınlatma sistemleri, yol planlama ve hatta çöp toplama yöntemlerine kadar her alanda karşımıza çıkıyor.

Buradaki ana fikir, kaynakların kullanımını en üst düzeye çıkarırken, şehirde yaşayan ve çalışan insanlar için günlük yaşamı daha kolay ve daha iyi hale getirmek adına teknolojiden yararlanmak.

Akıllı Şehirlerde Yaygın Olan Teknolojiler

Akıllı şehirlerde, artan problemleri gidermek için sürdürülebilir kalkınma uygulamaları geliştiriliyor ve ağırlıklı olarak bilgi ve iletişim teknolojilerinden yararlanılıyor. Bu yeni bilgi ve iletişim teknolojileri halka ve çevreye fayda sağlamak için kullanılıyor. Son dönemde dikkat çeken teknolojilerden IoT yani Nesnelerin İnterneti Teknolojisi de akıllı şehirlerin temelinde yer alan teknolojilerden. 

Güvenli kablosuz bağlantı ve IoT teknolojisi, şehir yaşamının geleneksel unsurlarını genişletilmiş yeteneklere sahip yeni nesil akıllı formlara dönüştürebiliyor. 

Örneğin; akıllı şehirlerde yer alan akıllı trafik lambalarıyla trafik önlenebiliyor, akıllı sistemlerle ücretsiz park yerleri ve elektrikli araç şarj istasyonları algılanabiliyor, sürücüler bir mobil uygulama aracılığıyla nerede uygun bir yer bulabilecekleri konusunda uyarılabiliyor. Tüm bunların yanında güvenlik açısından da konut sakinlerinin güvenliğini artırmak ve olay müdahale sürelerini artırmak için de IoT teknolojisi yardımcı olabiliyor. 

Dünyanın En Akıllı Şehri Hangisi?

Dünyanın en bilindik şehirleri günümüzde çeşitli özellikleriyle öne çıkmaya devam ediyor. Örnek vermek gerekirse Londra, Singapur, Tokyo, Hong Kong, Oslo, Amsterdam, Stockholm gibi şehirler artık akıllı şehir olarak nitelendiriliyor. Farklı listelere, farklı yıllara ve farklı sınıflandırmalara göre dünyanın en akıllı şehri değişiklik gösterse de, Singapur genel özellikleriyle ilk karşımıza çıkan akıllı şehir olma özelliğini taşıyor.

Singapur sahip olduğu bazı özellikleriyle öne çıkıyor. Güneydoğu Asya'daki bu şehir, yollarındaki araç sayısını azaltmak için akıllı ve bağlantılı trafik çözümlerinin yanı sıra araç sahipliğini sınırlayan katı bir politika uyguluyor. "Tek İzleme" adını verdikleri sistemleri ve yollara takılan gözetleme kameraları sayesinde vatandaşların trafik bilgilerini toplamasına olanak tanınıyor. Aynı zamanda şehirde, otonom araç kullanımı da her geçen gün artırıyor.

Panoramik Gece Konsepti ile Singapur

Bunların yanında, şehirde vatandaş ve hasta deneyimini tamamlamak ve iyileştirmek için yaya yürüyüş yolları, yer altı otoparkları ve açık yeşil alanlar gibi altyapının bulunduğu toplum odaklı bir sağlık ana planı olan Health City Novena adlı bir konsept yer alıyor. Singapur bunların yanında konut yerleşimi, enerji tüketimi, aydınlatma gibi konularda da yatırımlarına devam ederek, tam anlamıyla bir akıllı şehir olma yolunda hızla ilerliyor.

Novena Health City çizimi, kaynak: URA

Türkiye’de Akıllı Şehir Var Mı?

Türkiye'deki Akıllı Şehir projeleri Avrupa, Asya ve Amerika’da yer alan şehirlere kıyasla sayıca az. 80 milyonluk nüfusun dörtte üçünün 30 büyükşehirde yaşadığı Türkiye'de akıllı şehirler konsepti üzerine çalışmalar ve girişimler yavaş da olsa yaygınlaşıyor.

Bu amaç doğrultusunda Türkiye’nin ilk akıllı şehir projesi Akıllı KenTT, Türk Telekom Grubu tarafından İç Anadolu Bölgesi’nde yer alan Karaman’da başlatıldı. Karaman'ın Akıllı KenTT projesi, şehirde çalışan tüm akıllı uygulamaların tek bir platform ve tek bir operasyon merkezi tarafından yönetilmesi nedeniyle diğer akıllı şehir girişimlerinden de farklı. Bu proje ile bilgi iletişim teknolojileriyle kent sakinlerinin hayatlarının kolaylaşması ve  tasarruf sağlanması hedefleniyor. Trafik, sağlık, altyapı, aydınlatma ve sulama gibi pek çok alan için de çözümler üretilmesi planlanıyor.

Bu projenin yanında İstanbul, İzmir ve Ankara şehirlerinde de büyükşehir belediyeleri akıllı şehir uygulamalarına yatırım yapıyor ancak henüz diğer dünya şehirlerinin yer aldığı akıllı şehirler listesine girebilecek nitelikte değil. Bu nedenle Türkiye şehirlerine yapılan yatırımların daha teknoloji odaklı ve insanların hayatını kolaylaştıracak şekilde tasarlanması gerekiyor. 

İstanbul

Kaynaklar:

https://www.forbes.com/sites/bernardmarr/2020/07/02/the-smart-cities-of-the-future-5-ways-technology-is-transforming-our-cities/#4ab178e973f8

https://www.innova.com.tr/en/about-us/news-from-innova/turk-telekom-and-innova-launch-turkeys-first-smart-city-project

https://2016.export.gov/Turkey/build/groups/public/@eg_tr/documents/webcontent/eg_tr_092324.pdf

https://blog.whereyoulove.com/top-5-smart-cities-in-the-world-in-2020

https://www.newsweek.com/momentum-awards-worlds-smartest-cities

https://www.weforum.org/agenda/2019/11/singapore-smart-city/

https://www.thalesgroup.com/en/markets/digital-identity-and-security/iot/inspired/smart-cities#:~:text=Amsterdam%20Smart%20City,and%20included%20over%20170%20projets.