Sosyal medya adabı nasıl olmalı ve neden önemli? Sosyal medya dünyada herkesin en az yaklaşık 3 saatini geçirdiği bir sosyalleşme alanı. Sadece ekrana bakıyor olsak da hayatlara dokunduğumuz yer burası.
Netiket (Netiquette) nedir?
Her toplulukta olduğu gibi, dünyanın en büyük topluluğu olan sosyal medyada da görgü kuralları yazısız bir gelişti. Buna netiket (netiquette) kuralları deniyor.
Biz de sanal dünyanın yaşamımızın önemli bir parçası olmasıyla beraber ortaya çıkmış görgü kurallarını farklı kaynaklardan derledik.
Sosyal Medya Adabı, Görgü Kuralları
1. Whatsapp Yazışma ile İlgili Dijital Görgü Kuralları
Whatsapp ve diğer mesajlaşma programlarında geçerli genel geçer görgü kuralları şunlardır:
1.1 Sosyal Medya Adabına Göre Tamam, OK, aynn ve ?? emojisi
Bu ifadeler "konu anlaşıldı ve konuşmanın sonlanmasını istiyorum" anlamına geliyor. Mesajı gönderen kişiyle sohbeti sürdürmek konusunda isteksizseniz bunun daha açık bir yolu tercih etmelisiniz.
Mesajın kısaltılmış halde, yani "tmm", "aynn" şeklinde yazılması "sana çok vakit ayırmak istemiyorum" anlamlarını taşıyabilir.
1.2 Cümleyi bölerek kelime kelime yazıp göndermek
Yazışmada her kelimeden sonra gönder tuşuna basmak "yazıştığınız kişinin telefonunda sürekli bildirim gelmesi" anlamına geliyor. Bu da rahatsız edici bir durum. Mesaj net bir cümle içinde tek parça gönderilir.
1.3 Cevap verme süresi
Cevap geciktirilmez. Mesaj yazan kişiye araya zaman soktuktan sonra cevap vermek, bu kişiyle ya da bu konuda konuşmakta mesafeli olduğunuz anlamına geliyor.
Geç yazmak yazan kişiyi daha kıdemli-önemli yapmıyor.
1.4 Soru-konu seçmek
Sosyal medya adabına göre konuşma esnasında birden fazla konudan bahsediliyorsa bunlardan sadece biri-birkaçı cevaplanıp diğerleri görmezden gelinmez. Her biri yanıtlanır.
1.5 Ses kaydı göndermek
Özel bir gerekçe yoksa, mesaj yazan kişiye ses kaydıyla cevap verilmez. Ses kaydıyla görüşmek yerine telefon konuşması yapılır.
1.6 Okundu
Uzun süre mesajınıza dönmeyen kişiye "okundu" ibaresini gördüğünüz söylenmez ve bu kişinin neden dönmediği sorulmaz.
1.7 Noktalama işaretleri ve kelimelerin doğru yazılması
Doğru yazmak ve noktalama işaretlerini doğru kullanmak yazılı ortamdaki dış görünüşünüzü temsil eder.
1.8 Sosyal medya adabına göre grup yazışmalarında kişilerarası konuşmalar nasıl olmalı?
Whatsapp grubunda iki kişinin arasındaki konuşma özelden konuşulur. Gruptaki üyelere bildirim gönderilmez.
1.9 Whatsapp grubu kurarken
Gruba katılacak herkesin katılmak için isteği ya da onayı olmalıdır. Bu nedenle kişiler eklenmeden önce özel mesajla-konuşmayla izni alınır.
1.10 Açık Caps Lock, Büyük Harflerle Yazmak
TÜM HARFLER AÇIK YAZMAK dijital dünyada bağırmak anlamına geliyor. Cümleler dil bilgisi kurallarına uygun şekilde yazılır.
2. Görüntülü arama yaparken sosyal medya görgü kuralları
Önceden randevulaşmadan çat kapı görüntülü arama yapılmaz.
3. Sosyal Medyada Fotoğraf ve Video Paylaşımı ile ilgili Görgü Kuralları
3.1 Sosyal medyada başka birinin fotoğrafını paylaşırken
İçeriği repost edilen asıl içerik sahibinin önce rızası alınır sonra da bu kişinin bilgisi içerik sahibi olarak (kredi) paylaşılır.
3.2 Grup selfie çekerken
Sadece kendi güzel çıktığınız ve grubun beğenmediği/beğenmeyeceği fotoğraf paylaşılmaz. Kendinizi güzel bulana kadar grubun diğer üyelerine tekrar tekrar fotoğraf çektirilmez.
3.3 İzinsiz etiketleme
Bir fotoğrafta kişi etiketlenmeden önce izni alınır.
3.4 Kendi içeriklerinizi beğenme
Kendi paylaştığınız fotoğraflar-videolar beğenilmez.
3.5 Yorumlar
Fotoğraf ve videonuza yapılan yorumlar cevapsız, muhatapsız bırakılmaz. Yazılı cevapla veya beğeniyle karşılık verilir.
4. Toplum içinde video izlerken
Kulaklık takılır, insanların rahatsız olacağı ses seviyesinde medya oynatılmaz.
5. Düğünde ve davetlerde
Gelin-damat içerik paylaşmadan önce içerik paylaşılmaz. Davet sahiplerinin onayı olmayan fotoğraflar habersiz yayınlanmaz.
6. Biri telefonundan bir şey gösterirken
Telefon eline alınmaz. Telefon verildiyse de o ekran haricindeki bir şeye bakılmaz, ekran kaydırılmaz.
7. IBAN Gönderirken
IBAN numarasının ekran görüntüsü gönderilmez. Numara metin olarak kopyalanabilir şekilde paylaşılır.
8. Bir kişinin telefon numarasını, kullanıcı adını, kişisel bilgisini paylaşırken
Bilgisi gönderilecek bu kişiye haber verilerek bu kişinin rızası alınır.
https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/836637
https://dijitalmedyavecocuk.bilgi.edu.tr/2020/12/11/cevrimici-nezaket-kurallari-netiket/
https://vogue.com.tr/metropol/dijital-gorgu-kurallari-20
https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/836637
https://recrodigital.com/blog/
BENZER YAZILAR
Borderline Kişilik Bozukluğu
Borderline kişilik bozukluğu nedir? Belirtileri nelerdir ve tedavisi nasıl olmalıdır?
Kripto Paranın Geleceği
Kripto paraların, Bitcoin’in, Altcoin’in ve son zamanlarda üstüne ilginin arttığı Dogecoin’in neler olduğunu ve kripto paraların geleceğini işledik.