Türkiye de dahil olmak üzere toplam 9 ülkenin ortak yapımı olan Quo Vadis Aida? filmi 2020 yılında izleyicilerle buluştu. Bir Birleşmiş Milletler tercümanının odağında gelişen olaylar ve Srebrenitsa’da yaşanan soykırım beyaz perdeye aktarılıyor. Konusuna, başarılarına ve Srebrenitsa Katliamı’na bu yazımızda birlikte bakalım.

Oyuncu Kadrosu: Jasna Drucic, Izudin Bajrovic, Boris Isakovic, Johan Heldenbergh, Raymond Thiry

Yönetmen: Jasmila Zbanic

Müzik: Antoni Lazarkiewicz

Yapımcı Ülkeler: Bosna Hersek, Avusturya, Almanya, Fransa, Hollanda, Norveç, Polonya, Romanya, Türkiye

Tür: Dram, Tarih, Savaş

IMDb Puanı: 7.9

Metascore: 97

Box Office: 320bin dolar

Quo Vadis, Aida? Fragman

Quo Vadis, Aida? Konusu

Baş karakterimiz Aida Selmanagic, Birleşmiş Milletler’de tercüman olarak çalışan Bosnalı bir kadın. Sırpların Bosna’ya saldırması üzerine bir grup Bosnalılar Birleşmiş Milletler tarafından tahsis edilen bir kampta korunuyor. İşte Aida’nın iki oğlu ve kocası da bu kampa girebilen şanslı kişiler arasında. Aida ise bu kampta BM görevlisi olarak bulunma hakkına sahip. BM tarafından görevlendirilen Hollandalı askerler, doktorlar ve Bosnalılar arasındaki iletişimi sağlıyor. Hollandalı komutanı ikna ederek ailesini kampa aldıran Aida onları koruma pahasına her yolu deneyecektir. Kampın boşaltılmasını emreden Hollandalı Barış Gücü komutanı Bosnalıları Sırp ordusuna teslim eder. Kamptan ayrılanların öldürüleceğini anlayan Aida ailesinin yanında kalmasını sağlamak için sahte BM kimlik kartı bile düzenlemeyi göze alır.

Aslında bu anlamsız savaştan önce Bosna ve Sırp halkı birlikte huzur içinde yaşıyorlardı diyebiliriz. Aida önceden öğretmenlik yapıyordu ve Sırp öğrencileri vardı. Filmde bu öğrencilerin büyüyüp Sırp askerleri arasında olduğunu görüyoruz. Filmin sonuna doğru savaşın bittiği, suların durulduğu zamanlar gösteriliyor. Bu sefer de Aida’yı tekrar öğretmenliğe geri dönmüş ve Sırp öğrencilerinin çocuklarının öğretmeni olmuş olarak buluyoruz. Çok ilginçtir ki o kadar kan döküldükten sonra hiçbir şey olmamış gibi bir anda tekrar birlikte yaşamaya başlıyorlar. Filmde herhangi bir apaçık şiddet veya öldürme sahnesi olmamasına rağmen Bosnalıların acısı Jasmila Zbanic yönetmenliğinde beyaz perdeye başarılı bir şekilde aktarılıyor. Birleşmiş Milletler koruması altındayken gerçekleşen 1995 Srebrenitsa soykırımını BM tercümanının perspektifinden anlatan Quo Vadis Aida filmini seveceğinize inanıyoruz.

Quo Vadis, Aida? Karakterler

Aida Selmanagic (Jasna Drucic)

Aida, Srebrenitsa’da yaşayan Birleşmiş Milletler tercümanı. Ailesine çok düşkün olan Aida ne pahasına olursa olsun onları korumak için canla başla mücadele verecektir.

Nihad Selmanagic, Hamdija Selmanagic ve Sejo Selmanagic (Izudin Bajrovic, Boris Ler, Dino Bajrovic)

Aida’nın ailesi. Kocası Nihad ve iki oğlu Birleşmiş Milletler kampına giremedikleri için Aida’dan ayrı düşer ancak Aida bir şekilde yetkilileri ikna edip onları da içeri aldırmayı başarır.

Ratko Mladic (Boris Isakovic)

“Sırp Kasabı” olarak da bilinen general.

Thom Karremans (Johan Heldenbergh)

Bosnalılar ve şehrin güvenliğinden sorumlu Hollanda komutanı. 25 bin kadar Bosnalıyı Sırp askerlerine teslim edecektir.

Quo Vadis, Aida? Aldığı Ödüller

-Galasını 77. Venedik Uluslararası Film Festivali’nde yapan Quo Vadis Aida?’nın eleştirmenlerden genel olarak olumlu yorumlar aldığını söyleyebiliriz. Rotten Tomatoes’da yapılan 54 eleştirinin hepsi pozitif yönde.

-Oscar Ödülleri'nde En İyi Uluslararası Film kategorisinde yarıştı.

-TRT ortak yapımı olan film 57. Altın Portakal Film Festivali’nde de yarıştı ve ödülün sahibi oldu.

-2021 Gothenburg Film Festivali’nde En İyi Uluslararası Film kategorisinde ödül aldı.

-Film, 74. BAFTA Ödül Töreni’nde Yabancı Dilde En İyi Film kategorisinde aday olmuş ve yönetmen Zbanic ise En İyi Yönetmen kategorisinde yarışmıştır.

-Filmin toplamda ise 19 ödül ve 15 adaylığı bulunuyor.

Srebrenitsa Katliamı

1995 yılında Sırp ordusu tarafından sadece birkaç gün içerisinde 8372 Bosnalının öldürülmesi olayıdır. Bosna’nın bağımsız olmasını Sırplar kabul etmeyerek Bosna Savaşı’nı başlatmış. Birleşmiş Milletler tarafından görevlendirilen yüzlerce Hollandalı askerin varlığı Birleşmiş Milletler korumasındaki Srebrenitsa kentinde yaşanan katliamın önüne geçememiştir. Binlerce insan Srebrenitsa’dan göç etmeye zorlanmış. Filmde de aktarıldığı gibi Sırplar, Hollanda Barış askerlerinin koruduğu Bosnalıları erkek ve kadın olmak üzere ayırmıştır. Erkekleri otobüslere doldurarak ölüme götürmüşlerdir.

Kaynaklar

https://www.imdb.com/title/tt8633462/trivia/?ref_=tt_trv_trv

https://tr.wikipedia.org/wiki/Srebrenitsa_Katliamı